Fortaleza

A língua é unha das marcas diferenciadoras que posúen os galegos. Son palabras de Xosé Ramón Barreiro, presidente da Real Academia Galega: “Non é a única pero si a máis importante, a máis visible: é a fronteira simbólica, porque nos permiten saber os que están dentro da fortaleza e os que están fóra”. Pero B., coa información, dáme un apunte interesante: “A mí me parece un asunto de Dragones y Mazmorras”. A estas alturas é importante saber os que están dentro da fortaleza. Suponse que estou dentro, pero hoxe mesmo sae un artigo meu en castelán noutro xornal: ¿estou dentro, estou fóra, o “a los tibios Dios los arroja por su boca”? A mágoa é que as declaracións de Barreiro chegaron aos xornais o luns, e foron sepultadas inmediatamente polo fútbol, que non entende de fronteiras simbólicas. E a marca diferenciadora morreu nada máis saír da gravadora: Efe, que é unha axencia estatal, traducíu as declaracións de Barreiro. Sacounas, por dicilo doutro modo, da fortaleza, e deixounas á intemperie na meseta. Foi unha mágoa, digo, porque na entrevista Barreiro tamén recitaba as connotacións de Galicia: “un folclore propio, uns usos e costumes, unha forma de entender a vida, unha forma de entender a morte, pero sobre todo creo que hoxe estase impoñendo unha clara conciencia de que nós, os galegos, somos culturamente un pouco distintos dos outros”. Hai uns anos oín falar dun dos máis exclusivos feitos diferenciais galegos: aproveitar vellos somieres como cancelas e bañeiras para darlle de beber as vacas. Pero hai uns meses a TVG emitíu unha serie australiana na que non se imaxinan vostedes qué facían os campesiños de alá cos somieres e as bañeiras. Culturalmente non sei se somos diferentes, pero non estamos sós. E a nosa forma de entender a morte debe ter algo que ver cos movementos finais de esqueleto que lle brinda Vicepresidencia aos nosos vellos cos bailes e as papadelas: esa “costume galega de séculos”, segundo a Xunta, da que presumimos a este lado da fronteira, na fortaleza.