Quizás sea ahora difícil decirlo, pero hubo un tiempo en que la mejor prosa en España era la prosa de Francisco Umbral. Fue una prosa incluso superior a la de Cela en momentos álgidos (porque a mí Cela, aun cargado con los prejuicios de su blanda ideología y lo esponjoso de sus escrúpulos, pese a lo repugnante del personaje y a la dolida carta que el presidente de su Fundación, Tomás Cavanna, me envió por un artículo firmado hace ya dos años, me parece la gran prosa de la posguerra española, por encima de Ferlosio y por encima de los otros, incluso de los muertos). Uno de esos momentos en los que Umbral relampaguea con más lustre es en un libro que había leído con desinterés a saltos hace años, y que ahora, más sensibilizado con la cosa del estilo (con la literatura, al cabo) he redescubierto con un gozo cercano al pasmo. En La noche que llegué al Café Gijón Umbral presenta con violencia una prosa sin rémora y sin el martirio de la creatividad lastrándola: una prosa de párrafos, de frases, y es una prosa que raya dulcemente la perfección. Yo cuando me hablan de Umbral / Pérez Reverte me aguanto la risa. Ha sido un descubrimiento feroz que me ha traído leyendo y releyendo esas páginas manchadas de las memorias de los sesenta, parapetadas en anécdotas magníficas o inventadas y atravesadas por el calor del legendario café. Es un libro que no he parado de recomendar en las últimas cien horas porque habla del Umbral de provincias que se asoma a Madrid y cuenta sus penalidades y sus triunfos locales, sus chicas progres (“Hay que robar, macho. Eso de comprar es un rito burgués”), sus amistades (el gallego Carlos Oroza le decía, cuando había obras en las calles de Madrid: “Mira, Umbral, ya están buscando otra vez los huesos de Machado”) y sus particulares fobias, repasando con su brutalidad de terciopelo a Baroja (“La mala escritura de Baroja llega a ser intolerable. Una señorita le dice a su cortejador: ‘Saldrían ustedes ganando dejando dirigirse por nosotras’. Esos dos gerundios seguidos y toda la estructura de la frase son como anteriores a la creación del castellano. Baroja no había accedido aún a la sintaxis cuando murió”) y Azorín (“Inventó el párrafo corto porque tenía las ideas cortas. Cómo lucha porque se le ocurran cosas. No se le ocurre nunca nada”). De Umbral, que ha escrito mucho muchísimo, y no todo bien y casi nada perfecto, como corresponde a un gran autor, siempre se ha señalado a Mortal y rosa como su gran obra, su límite definitivo. En Mortal y rosa escribe Umbral como sangra aquella muerte de su hijo (Umbral no tuvo más), y toda esa prosa deslizante y húmeda mancha a quien la toca. Nos cuenta dolores y metáforas, todo brillante y luminoso y digan ustedes que genial, pero en su crónica sentimental del Café Gijón se limita a escribir como quien tiene prisa, como un torrente de minutos, y le sale de repente un talento de diamantes, un castellano gordo de comas y metáforas y ritmo, que arrulla al lector con lecciones de literatura, juicios personales, mujeres y en definitiva un fresco delicioso y bello sobre aquel Madrid de los Pepe Hierro, Celaya, González Ruano, de los Eusebio García Luengo, de los Buero Vallejo, la tertulia de los gallegos (Adolfo Prego, Baldomero Isorna, Otero Besteiro y Luis Trabazo, que harto del respeto sagrado al filósofo dijo en mitad de la tertulia: “Un día voy a escribir yo un artículo que se va a acabar esa coña de Ortega”), Torrente Malvido, Cela y cientos de nombres repartidos por la atmósfera que crea Umbral, de los que sólo espigaré uno muy familiar: “Uxío Novoneira era un gallego grande y lento, un sancristobalón de los bosques celtas, un hombre de mirada llorosa, bigote empastado y conversación melancólica (...) Estuvo como enamorado, o encaprichado de Terele Pávez, la pequeña de las Penella (...) Le hizo un poema donde le decía: ‘Eres tan sábado...’ .
Suscribirse a:
Enviar comentarios (Atom)
4 comentarios:
Sí, yo también lo leí hace tiempo, y uno goza con la prosa y esa maledicencia divertida de tan bien dicha y con tanta mala uva. Pero si lo de baroja será como entrar en una chatarrería o en un garito de cachivaches de segunda mano, lo der >Umbral es como entrar en una tienda de porcelanas finas: llega un momento que harta y prefieres salir a la calle...
Lo de Umbral no va a ninguna parte. ¿Alguien se acuerda de Gabriel Miró? ¿Quién lee hoy a Anatole France? La prosa florida no creo que tenga nada que ver con la literatura de verdad.
Es una opinión.
Un saludo de alguien que te lee con gusto.
Como apreciamos o voso interese polo urbanismo galego,mandamolle un dos manifestos que temos .
O noso Blog Principal:http:/salvemossanxenxo.blogspot.com/
E-mail: colectivoherpi@hotmail.com
• MANIFESTO POLO TERRITORIO E O PATRIMONIO AMBIENTAL, CULTURAL E SOCIAL.SANXENXO NON SE VENDE
Hoxe en Sanxenxo estamos vivindo unha encrucillada. Dunha parte, temos o camiño que nos ofrece o clan do formigón, formada por boa parte das elites gobernantes e as grandes empresas inmobiliarias e construtoras, que pretenden converter á Sanxenxo nun solar ocupado por edificios e urbanizacións. Doutra, temos o camiño dun desenvolvemento que respecte, coide e trate con intelixencia o noso territorio, as nosas paisaxes tradicionais, os nosos valores culturais e sociais, os nosos recursos naturais, a nosa biodiversidade e a nosa calidade de vida.
Para todos os que estamos hoxe aquí lendo esta web a elección é clara: urxe un xiro de 180º no modelo de desenvolvemento que se pretende impoñer no noso territorio. Véndenos un crecemento baseado no ladrillo e que resulta canceríxeno por desmesurado. Está ao servizo do enriquecemento rápido dunha minoría e plagado de abundantes operacións corruptas e irregularidades, como se demostra co longo listado de casos que están sendo investigados nos tribunais e na Fiscalía.
Esta explosión urbanística ameaza o corazón mesmo do Estado de Dereito, do funcionamento democrático e da liberdade, porque se está realizando á marxe dos cidadáns, intentando acalar as voces críticas, anulando o debate e anulando ao máximo os mecanismos de control e participación democráticos. Que isto é moito máis que un risco hipotético, demóstrano o abuso de figuras como o Plan xeral de Ordenación Municipal (PXOM)que deixa cidadáns indefensos.
Con todo, pese ao desigual do balance, os cidadáns de Sanxenxo estamos dicindo alto e claro ao goberno da Xunta de Galicia, aos alcaldes e concelleiros, ás grandes empresas inmobiliarias e a todos os profetas que falan no nome do progreso, que non imos permitir que se nos roube o noso territorio, nin o noso patrimonio ambiental, nin as paisaxes nos que crecemos e que constitúen unha parte esencial de nós mesmos, nin os elementos culturais e sociais que son inseparables da nosa identidade persoal e colectiva e da nosa forma de entender e gozar unha verdadeira calidade de vida.
Desde fai xa uns meses, Salvemos Sanxenxo vimos loitando contra este monocultivo do Formigón co noso Blog: Denunciando ante a cidadanía os numerosos casos de corrupción e irregularidades.
Entre todos, estamos conseguindo que fronte ao tsunami urbanístico que abordela o concello, estea crecendo unha imparable marea de resistencia cidadá, que os profetas do ladrillo non se esperaban.
Hoxe dicimos unha vez máis que en Sanxenxo non hai sitio para os especuladores nin para un goberno Municipal que aplanan o camiño ás escavadoras, destruíndo paisaxes, espazos naturais e patrimonios culturais mantidos desde séculos.
Contrucuatro pretenden urbanizar o corazón da nosa ría ,o Cabo Festiñanzo, onde intentan construír un proxecto urbanístico mastodóntico e desfasado(mais de 200 vivendas), grazas a un goberno municipal que, en lugar de defender os intereses xerais de todos os cidadáns, dedícase a exercer de avogado e oficina de vendas das empresas promotoras e inmobiliarias.
Desde aquí lanzamos unha mensaxe o concello de Sanxenxo e o seu alcalde Telmo Martín coa a súa demagoxia, dicímoslle que os cidadáns non imos consentir o seu desprezo polo territorio, polo patrimonio ambiental, cultural e social e polos intereses xerais de todos os veciños de Sanxenxo, e a súa servidume ao club do ladrillo e do enriquecemento rápido.
Aos concelleiros, dicímoslles que imos tomar boa nota de quen está defendendo un modelo de desenvolvemento razoable e baseado na conservación intelixente dos recursos, e quen está vendendo o seu municipio e as súas xentes ao mellor postor, por un prato de lentellas.
E finalmente dicímoslles ás empresas inmobiliarias, construtoras e promotoras, que quen han de debuxar e decidir que futuro e que tipo de desenvolvemento queremos, non son elas, senón todos os cidadáns de Sanxenxo a través de procesos democráticos. Aquí non caben empresas que ameazan a cidadáns e institucións para obrigalos a dobregarse aos seus intereses, como intentaron moitas empresas . Vostedes sobran nesta terra.
Veciños e veciñas inténtanos enganar con publicidade valorada en 120000 euros pero o clamor do ecoloxismo, é xa unha marea profunda e crecente no noso concello,que logrou desbancar o demagóxico discurso de Telmo . E non van pararnos. Por iso coa axuda de todos denunciando nesta web os abusos urbanísticos ganaremos esta batalla.
Negocios no Bar
A lexislación vixente en materia urbanística, a ausencia de mecanismos de control eficaces, o consentimento tácito dos partidos e a falta de ética xeneralizada, converteron o noso Concello de Sanxenxo en turbias sucursais do negocio inmobiliario.
Telmo e os seus concelleiros sen reparos utilizan a confianza outorgada pola cidadanía nas urnas para poñerse, coa eficiencia dun delegado comercial, ao servizo de grandes promotoras ou, peor aínda, converterse en cómplices do branqueo de diñeiro de poderosas mafias organizadas. Detrás de todos eles, o mesmo motivo.
O urbanismo é a actividade legal que maior e máis rápido enriquecemento permite. Todo o que participa directamente no proceso pode obter xugosos beneficios sen excesivo esforzo. Os propietarios ven como o valor das súas leiras multiplícase, os intermediarios permítense vivir das comisións, os empresarios amigos do alcalde atopan sempre unha paisaxe susceptible de transformación, os concellos fan caixa e Telmo e os seus concelleiros ofréceselles a oportunidade de “solucionar” o seu futuro en dúas lexislaturas.
A recalificación urbanística no actual marco legal abre de pau a pau a porta da perversión do sistema desde o seu mesma base,no concello de Sanxenxo.
As promotoras adquiriron chan rústico e forestal a un prezo moi inferior do que terá unha vez recalificado no ano 2003 polo Pxom de Telmo Martín . Para iso válense da figura do intermediario, xeralmente alguén próximo ao goberno municipal que inspire confianza aos diferentes propietarios de chan. O seu labor consiste en convencerlles da magnífica operación que lles ofrece. Se os terreos son especialmente suculentos, non dubidan en insinuar a posibilidade dunha expropiación ( nos 30 s.u de Sanxenxo é posible).
Os propietarios dos terreos, cren resolto o seu futuro coa inxección económica que reciben. A súa primeira reacción, como a quen lle tocou a lotería, é a de render visita aos concesionarios de automóbiles de alta gama. As leiras que deron para comer a moitas xeracións pasarán a ter desde ese momento catro rodas e un emblema estrelado.
O Concello de Sanxenxo, pola súa banda, unha vez pactada a recalificación, empezan a dilapidar parte dos beneficios. De forma inmediata obteñen o 10% de chan recalificado en concepto de cesión (que adoitan canxear por cartos). Chegarán máis tarde os ingresos diferidos que proporcionan as licenzas das novas vivendas (entre 3.000 e 6.000 Euros/vivenda). En función da “habilidade” de Telmo e os seus socios do ladrillo , o concello pode negociar algún que outro equipamento ou infraestrutura municipal. Unha mínima campaña mediática farán que o novo mercado ou o futuro concello “validen” a xestión municipal a ollos duns cidadáns que descoñecen o meollo das operacións e as consecuencias que se derivarán das mesmas.
O agradecemento público das promotoras ao goberno municipal tradúcese en patrocinio de feiras, eventos e demais parafernalias. O privado, cando se dá, concierne ao particular sentido ético de alcaldes e concelleiros, podendo cobrar en forma de bolsa de plástico, de “chalé” na praia, ou de ambas cousas.
Blog: http://salvemossanxenxo.blogspot.com/
(¡Arre carallo cos comentarios de Sanxenxo!)
No pude leer "Mortal y rosa" porque me resultaba demasiado triste, y lo dejé (creo que fue la única vez en que dejé un libro por esa razón). Sí leí el del café Gijón y me encantó. Tanto, que a partir de entonces siempre defendí a Umbral; tal vez porque no leí nada más.
Un abrazo.
Publicar un comentario